İngilizcede Yardımcı Yüklemler(Can,Could,Dare,May,Might)

İNGİLİZCE

1. Tanım
Bu bölümde ele alınan yüklemler birer yardımcı yüklemdir. Tek başlarına kullanıldıklarında yüklem olarak taşıdıkları anlamı taşımazlar ("Yes, I can" gibi kısa yanıt durumları dışında). Bu nedenle, kimi yardımcı yüklemlerin isim ya da yüklem olarak taşıdıkları anlama (can (n) = teneke kutu, have (v) = sahip olmak, May (n) = Mayıs, must (n) = gereklilik, will (n) = irade; vasiyetname) dikkat etmek gerekebilir.
2. Kullanım ve Çeviri
Yardımcı yüklemler alfabe sırasına göre ele alınmıştır.
2.1. be (am / is / are) able to
"Bir şeyi yapabilmek" anlamını taşır.

- I am able to run a mile.
  Bir mil koşabilirim.

- They will be able to complete the project on time.
   Projeyi zamanında tamamlayabilecekler.

- She was able to say a few words.
   Birkaç kelime söyleyebildi.

- We haven't been able to understand it.
   Onu anlayabilmiş değiliz.
 

Bu yapı Türkçe'ye "yüklem + - EbIl- " ile aktarılır. Gerekli zaman takısı eklenir.

2.2 can

a) bir şeyi yapabilmek

- Can you speak German ?
  Almanca konuşabilir misin ?

b) olasılık

- He can be here any moment.
  Her an gelebilir.

c) izin, rica

- Can I leave early ?
  Erken çıkabilir miyim ?

- Can you turn the volume down ?
  Sesi kısabilir misin ?
 

Bu kullanımlar (a-c) Türkçe'ye "yüklem + - EbIl- ile aktarılır.
 

d) Olumsuz sonuç çıkarma

- It can't be her. She is much taller.
  Bu o olamaz. O daha uzun boylu.

e) Geçmişe ait olumsuz sonuç çıkarma.

- She can't have left earlier.
  Daha erken çıkmış olamaz.

2.3. could

a) Geçmişte bir şeyi yapabilmek.

- I could swim across the lake then.
  O zamanlar gölü yüzerek geçebilirdim.

b) olasılık

- Perhaps she could answer all the questions.
  Belki de tüm sorulara yanıt verebilir.

c) izin, rica

- Could you do me a favour ?
  Bana bir iyilik yapar mısın ?

d) teklif

- Could we meet at around 12 tomorrow ?
  Yarın saat 12 civarında buluşabilir miyiz ?

e) Sonuç çıkarma

- He could be at home. He could be sleeping.
  Evde olabilir. Uyuyor olabilir.

f) Gerçekleşmemiş, geçmişe ait olasılık

- I could have passed the test.
  Sınavı geçebilirdim.

2.4. dare

a) Cesaret etmek

- She daren't do it.
  Yapmaya cesaret edemez.

b) Sadece I daresay yapısı ile, olasılık

- I daresay you are tired.
  Sanırım yorgunsun.

2.5. had better

Tercih, "olsa iyi olur"

- Hadn't we better start rightaway ?
  Hemen başlamak/başlamamız iyi olmaz mı ?

- I'd better keep it in a box.
  Onu bir kutuda saklasak iyi olur.

2.6. have (got) to

a) Konuşmacının gerçeklere dayanarak ilettiği zorunluluk.

- She has to leave immediately. There is a phone call.
  Hemen çıkması gerek. Telefon var.

b) Gerekmezlik (= needn't )

- You don't have to study at all.
   Hiç çalışman gerekmez.

- She won't have to go.
  Gitmesi gerekmeyecek.

- We didn't have to buy anything.
Hiçbirşey satın almamız gerekmedi.

Kimi zaman have = sahip olmak yüklemi, have to yardımcı yükleminin kullanımına benzer bir çekilde kullanılıyor olabilir. Cümlenin anlamını yanlış anlamamak için dikkat etmek gerekir.

- This book has a lot to say.
(= This book has a lot of things to say.)

2.7. may

a) Olasılık

- We may never see that comet again.
  Bu kuyruklu yıldızı bir daha hiç göremeyebiliriz.

b) İzin, rica

- You may go.
  Gidebilirsin.

c) Gelecekte tamamlanması olası eylem.

- Many species may have died out by then.
   O zamana kadar pek çok tür tükenmiş olabilir.

d) Geçmişe ait olası eylem

- He may have missed the bus.
  Otobüsü kaçırmış olabilir. / Belki de otobüsü kaçırdı.

e) Geçmişte gerçekleşmemiş olasılık

- They may have won the match. They played terribly.
  Maçı kazanabilirlerdi.

f) may as well = had better

"may well" kullanımına dikkat ! Bu yapıda well kelimesi pekala, neden olmasın anlamını taşır.

g) Dualar "may" ile olur. "May" yardımcı yüklemi özneden önce gelir.

- May God be with you.
  Tanrı seninle olsun.

h) "Rağmen" anlamı veren cümlelerde, devrik yapıda "may" kullanılabilir.

2.8. might

a) zayıf olasılık

- This medicine might have some side effects.
   Bu ilacın bazı yan etkileri olabilir.

b) izin isteme

- Might we suggest something ?
  Birşey önerebilir miyiz ?

c) gelecekte tamamlanması olası eylem

- By the year 2.000, you might have died.
   2000 yılına gelindiğinde ölmüş olabilirsin(iz).

d) geçmişe ait olası eylem

- He might have tried to contact you.
  Sana ulaşmaya çalışmış olabilir.

e) geçmişte gerçekleşmemiş olasılık

- They might at least have apologized.
  En azından özür dileyebilirlerdi [ama dilemediler]

f) might as well = had better

2.9. must

a) konuşmacının zorunlu gördüğü, kendi fikrine dayalı zorunluluk

- I don't want her here. She must go.
   Onu burada istemiyorum. Gitmeli./Gitmesi şart.

b) çok kuvvetli olasılık

- There must be a mistake. Check it again.
  Bir hata olmalı./ Mutlaka bir hata vardır. Yeniden kontrol et.

- He must be sleeping. I can hear his snore.
  Uyuyor olmalı. Horultusunu duyabiliyorum.

Bu yapının olumsuzu mustn't ile değil can't ile oluşturulur.
 

c) Yasaklama

- You must not take any pictures here.
  Burada fotoğraf çekmemelisin(iz).

d) Geçmişte gerçekleşmiş olması olası eylem

- He must have missed the bus.
   Otobüsü kaçırmış olmalı.
 

Bu yapının olumsuzu musn't have ile değil can't have ile oluşturulur.